Wielu konsumentów nawet nie wie, że posiada prawo, które może uchronić ich przed nadmiernym zadłużeniem lub nieuczciwym traktowaniem przez instytucje finansowe. Mowa o jednym z najpotężniejszych narzędzi w ustawie o kredycie konsumenckim – Sankcja Kredytu Darmowego.
Sankcja Kredytu Darmowego (w skrócie: SKD) pozwala konsumentowi na spłatę kredytu bez żadnych odsetek, prowizji ani dodatkowych kosztów, jeśli kredytodawca popełnił istotne błędy formalne w umowie kredytowej. Innymi słowy – jeśli bank lub firma pożyczkowa złamie przepisy, klient może odzyskać swoje prawa i oddać tylko tyle, ile pożyczył.
Mechanizm ten został uregulowany w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r. Ma on za zadanie chronić konsumentów przed nadużyciami i wymuszać na kredytodawcach pełną przejrzystość i zgodność z przepisami.
Kiedy można skorzystać z Sankcji Kredytu Darmowego?
Aby móc skutecznie zastosować Sankcję Kredytu Darmowego, muszą zostać spełnione konkretne przesłanki. Ustawa wymienia szereg uchybień formalnych, które mogą skutkować możliwością jej zastosowania. Należą do nich m.in.:
- brak informacji o rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania (RRSO),
- błędne obliczenie RRSO,
- brak lub niepełne dane o całkowitej kwocie kredytu,
- brak harmonogramu spłat lub nieprecyzyjne określenie terminów,
- brak informacji o prawie do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni,
- brak informacji o kosztach pozaodsetkowych.
Jeśli umowa kredytowa nie zawiera jednej lub kilku z tych informacji, klient może złożyć pisemne oświadczenie o zamiarze skorzystania z Sankcji Kredytu Darmowego. Wówczas spłaca jedynie sam kapitał – czyli dokładnie tyle, ile pożyczył.
Jak wygląda procedura zastosowania sankcji?
Złożenie oświadczenia o zastosowaniu Sankcji Kredytu Darmowego powinno mieć formę pisemną i być przesłane do kredytodawcy (np. listem poleconym z potwierdzeniem odbioru). Warto w nim wskazać konkretny błąd, jaki został popełniony w umowie.
W treści oświadczenia powinny się znaleźć:
- dane kredytobiorcy,
- numer i data zawarcia umowy,
- nazwa kredytodawcy,
- podstawa prawna (art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim),
- żądanie uznania Sankcji Kredytu Darmowego i rozliczenia tylko kapitału.
Po otrzymaniu oświadczenia, instytucja finansowa ma obowiązek odpowiedzieć i ustosunkować się do roszczenia. W praktyce jednak bardzo często odmawia jego uznania, co może prowadzić do dalszego sporu – czasem także sądowego. Dlatego dobrze jest skonsultować się z prawnikiem lub skorzystać z pomocy Rzecznika Finansowego lub miejskich rzeczników konsumenta.
Dlaczego Sankcja Kredytu Darmowego jest tak ważna?
Sankcja Kredytu Darmowego to nie tylko przepis – to realna ochrona konsumenta w starciu z często nieprzejrzystymi praktykami firm pożyczkowych i banków. Dzięki temu narzędziu:
- klienci mogą odzyskać spokój finansowy i ograniczyć koszty spłaty zadłużenia,
- instytucje finansowe są zobowiązane do większej transparentności,
- rynek kredytów konsumenckich staje się bardziej uczciwy i odpowiedzialny.
W praktyce zastosowanie SKD może oznaczać ogromne oszczędności. Jeśli ktoś pożyczył 10 000 zł, a kredyt miał wynieść łącznie np. 17 000 zł wraz z odsetkami i prowizją – to dzięki SKD spłaca jedynie 10 000 zł, a pozostała część kosztów przestaje go obowiązywać.
Ograniczenia i terminy
Warto jednak pamiętać, że Sankcja Kredytu Darmowego nie może być stosowana bezterminowo. Klient ma na złożenie oświadczenia rok od dnia spłaty kredytu, a jeśli kredyt jeszcze trwa – to przez cały czas jego obowiązywania.
Nie można jednak liczyć na SKD w przypadku każdego rodzaju kredytu. Dotyczy ona wyłącznie kredytów konsumenckich do kwoty 255 550 zł lub równowartości tej sumy w walucie obcej. Nie obejmuje np. kredytów hipotecznych czy leasingów.
Co warto wiedzieć przed złożeniem SKD?
Zanim zdecydujesz się na skorzystanie z Sankcji Kredytu Darmowego, sprawdź:
- czy umowa rzeczywiście zawiera błędy formalne – warto przeanalizować ją z prawnikiem,
- czy nie minął roczny termin na złożenie oświadczenia,
- czy posiadasz wszystkie dowody – umowę, korespondencję, potwierdzenia spłat.
W przypadku problemów z uznaniem SKD, nie jesteś sam – możesz zgłosić się do organizacji konsumenckich, rzecznika finansowego, a w ostateczności skierować sprawę do sądu. Sądy w Polsce coraz częściej orzekają na korzyść konsumentów, zwłaszcza jeśli naruszenia są oczywiste.
Sankcja Kredytu Darmowego to potężne narzędzie, które pokazuje, że prawo może skutecznie chronić interesy zwykłych ludzi. W czasach rosnącego zadłużenia, agresywnej reklamy chwilówek i skomplikowanych umów kredytowych, każdy konsument powinien znać swoje prawa – bo to wiedza, która się opłaca.
Przy współpracy z SKD